ဗုဒၶဘာသာႏွင့္လူမႈေရးလုပ္ငန္း

ေလးအေသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္းကာလပတ္လုံး ပါရမီေတာ္မ်ားကို အျပင္းအထန္ျဖည့္က်င့္၍ ပါရမီေတာ္ မ်ား အရင့္အသန္ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ မိမိတစ္ကိုယ္တည္း ကိုယ္လြတ္ရုန္း၍ သံသရာစက္အကန္႔ ကို ျဖတ္ေတာက္ႏုိ္င္သည္ ျဖစ္ပါလ်က္ ေလာကသားတို႔ကို ငဲ့ကြက္ျခင္းအားႀကီးစြာျဖင့္ ပါရမီေတာ္မ်ားကို ဆက္လက္ျဖည့္က်င့္ကာ သဗၺညဳတညာဏ္အျမင့္ကို ရေအာင္က်င့္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ရေတာ္မူျပီးေသာ အခါ တြင္လညး္ ဧေကာဟမသၼိ ေလာကႆ-ဟု မိမိကိုယ္ကို ရဲ၀ံ့စြာေႀကြေႀကာ္ေတာ္မူလ်က္ ပရဟိတလုပ္ငန္း ကို ဆက္လက္လုပ္ကုိင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ စရိယသုံးပါးတြင္ ေလာကတၳစရိယကို ေရွ႕တန္းထားလ်က္ ဘာသာတရားတစ္ခု ထူေထာင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ပရဟိတလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေသာ ပထမဆုံး ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို အားက်အတုယူကာ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဂုဏ္ယူ၀င့္ႀကြားခဲ့ရသည္။ တစ္ခုရွိ သည္မွာ မိမိတို႔သည္ ျမတ္ဘုရားရွင္ကို အားက်ရုံႏွင့္ မလုံေလာက္ေသးဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဘုရားရွင္ကို အား က်ပါလ်င္ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သာ၀က ပီသပါလ်င္ ဘုရားရွင္၏ လမ္းစဥ္ကို လုိက္ရပါမည္။ အခ်ိဳ႕က သာ သနာေတာ္ကို မိမိစြမ္းႏုိင္သည့္အေလ်ာက္ လုပ္ေဆာင္ႀက၊သာသနာျပဳႀကသည္မဟုတ္ပါပဲလ်က္ ပရဟိတ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ မိမိတို႔အလုပ္မဟုတ္ပါ-ဟု ေဘးထုိင္ဘုေျပာႀကသည္။ လုပ္ေနသူမ်ားကို ကဲ့ရဲ႕သံေႏွာ တတ္ႀကသည္။ ထိုသူတို႔ကို ေျပာစရာအနည္းငယ္သာ ရွိပါသည္။ ယင္းစကားမွာ သင္တို႔သည္ မိမိစြမ္းအား ကို အျပည့္ထုတ္သုံးလ်က္ သာသနာျပဳေနႀကျပီလား သို႔မဟုတ္ အတၱဟိတလုပ္ငန္းစစ္စစ္ကို တကယ္ပင္ လုပ္ေဆာင္ေနႀကသလား-ဟူ၍ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဆိုပါလ်င္ သာဓုအႀကိမ္ႀကိမ္ေခၚ ပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါပဲလ်က္ လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားေလာက္မွ အစြမ္းကို ထုတ္သုံးႀကျခင္း မရွိပါလ်င္ ထိုသို႔ မေျပာႀကပါႏွင့္ အားေပးလုိက္ႀကပါ-ဟူ၍သာ ေျပာခ်င္ပါသည္။ သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္ ပရဟိတ လုပ္ငန္းကို တကယ္လုပ္ေဆာင္ေနသလား မလုပ္ေဆာင္ဘူးလား ဆုိသည္ကို မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ သိရွိ ေလ့ လာႏိုင္ပါသည္။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သေဘာထားအမွန္ကို သိရွိနားလည္ႏုိင္ပါေစ။

ေမြးလာကတည္းက ဘာကိုမွ်ဆြဲငင္ ယူေဆာင္လာျခင္းမရွိပဲလ်က္ လက္ေျခေခါင္းတို႔သာ ယူေဆာင္လာ ခဲ့ေသာ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ လက္ျဖင့္ လိုခ်င္သည္မ်ားကို ပူဆာခဲ့ႀကသည္။ ေျချဖင့္ သြားလိုရာကို ေရွးရႈခဲ့ႀက သည္။ ေခါင္းျဖင့္ ေမွးစက္နားခုိရာ ရွာခဲ့ႀကသည္။ မိဘတို႔ကလည္း မိမိတို႔တာ၀န္မ်ားကို ေက်ပြန္ခဲ့ႀက သည္။ မိမိတို႔က တဖန္ျပန္လည္ကာ ထိုသုိ႔ေပးဆပ္ႏုိင္ပါမည္ေလာ ေမးခြန္းထုတ္စရာပင္ ။ ပုိ၍အေရး ႀကီးသည္မွာ ဘာကိုမွ်ယူေဆာင္လာႏိုင္ျခင္းမရွိေသာ မိမိတို႔သည္ ဘာကုိမွ်ယူေဆာင္သြားႏုိင္ျခင္းမရွိပဲ လ်က္ ေသဆုံးရမည္ကိုပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔ေသဆုံးေသာအခါ နာမည္ေကာင္းတစ္ခုမက်န္ခဲ့လ်င္ ငါသည္ အလကားလူတစ္ေယာက္ဟု မိမိကိုယ္ကိုမိမိ သိလုိက္ရပါမည္။ မွန္ပါသည္ လူတစ္ေယာက္သည္ ေသ ဆုံးသြားခဲ့လ်င္ ေလာကႀကီးအတြက္ အမိႈက္တစ္ခုမေျဖစ္ေစရ လူေသေသာ္လည္း မေသပဲက်န္ရစ္ေန မည့္ ေကာင္းေသာလုပ္ငန္းတစ္ခု လုပ္ကုိင္ထားႏုိင္ရမည္။ သုိ႔မွသာ လူ႔ဘ၀ရျခင္း၏ တန္ဖိုးကို မိမိေရာ အမ်ားကပါ ခံစားႀကရမည္ျဖစ္သည္။

မိမိတို႔သည္ လူသားမ်ားျဖစ္ႀကသည္။ ယေန႔ေခတ္သည္ ကမၻာကရြာတစ္ရြာျဖစ္လို႔ေနပါျပီ။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး မွီခိုေနႀကရသည့္ ကမၻာျဖစ္သည္။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ဗဟိုျပဳေတြးေခၚေနႀကပါျပီ။ အကယ္၍ သင္သည္ ရြာ တစ္ရြတြင္ ရပ္ရြာဥကၠ႒ သို႔မဟုတ္ ရြာေက်ာင္းထိုင္ျဖစ္ေနလ်င္ မိမိရပ္ရြာ အက်ိဳးစီးပြားကို တတ္စြမ္းသည့္ အေလ်ာက္ စြမ္းေဆာင္သင့္သည္။ မိမိေနရာေဒသအလိုက္ အလုပ္လုပ္ႀကရမည္။ ထိုသုိ႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံ့အက်ိဳးကိုထမ္းေဆာင္ေနႀကသူမ်ား ျဖစ္ေနႀကပါျပီ။ မိမိအမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ ကို မ်က္ကြယ္မျပဳပဲ အရွည္တည္တန္႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႀကသူမ်ား ျဖစ္ေနႀကပါျပီ။

ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ႀကသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားရွိေနသည္ကို ျမင္ရ သျဖင့္ သာသနာေတာ္ရွိေနသည္-ဟု သိရွိႏိုင္သည္။ ကမၻာႏွင့္မတြက္ပါႏွင့္ဦး ျမန္မာႏို္င္ငံႏွင့္သာ စဥ္းစား ႀကည့္ႀကပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တိုင္းတစ္ပါးတို႔၏ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ရုိးရာဓေလ့ထုိးစံ၊ ၀တ္ စားဆင္ယဥ္မႈတို႔ျဖင့္ နည္းမ်ိဳးစုံ ထိုးႏွက္ျခင္းကို ခံေနရသည္။ ရုပ္၀တၳဳတိုးတက္ေနေသာ ယေန႔ေခတ္တြင္ လူသားတို႔၏ အတြင္းစိတ္ႏွလုံးကား ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈ အားနည္းလာႀကျပီျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းတိုက္ တြင္သာေနလ်က္ တစ္သီးပုဂၢလ ေနထိုင္၍ရေသာေခတ္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။ သာမန္ေနထုိင္ရုံျဖင့္ မလုံေလာက္ေတာ့ေပ။ ေက်ာင္းသုိ႔လာေရာက္ႀကသူတို႔ပင္ အင္မတန္နည္းေနျပီျဖစ္သည္။ ထိုသူတို႔၏ စိတ္ႏွလုံး မာေက်ာခက္ထန္မႈကို ႏူးညံ့လာေအာင္ ယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းစသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႀကရေတာ့မည္။ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ေနျခင္း အားတက္သေရာမရွိျခင္းတို႔ကို အတတ္ႏုိင္ဆုံး ဖယ္ ထုတ္ကာ စြမ္းႏုိင္သည့္ဖက္မွ သာသနာျပဳျခင္းျဖင့္ သာသနာ့တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ရမည္။ ဘာသာေရး အေျခခံေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မိမိတို႔က ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ပီသလ်င္ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ၊ ေနုျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထမ္းေဆာင္သည္ဆိုရာတြင္ မိမိတို႔ကိုယ္တုိင္က အျမင္က်ဥ္းလြန္းသူမ်ား မျဖစ္ရ၊ အျမင္က်ဥ္းလြန္းသူမ်ား ေလာကႀကီးႏွင့္ သဟဇာတမျဖစ္ႀကသူမ်ားကိုလည္း သေဘာထားမ်ား ေျပာင္း လဲေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႀကရမည္။ ေလာကႀကီးႏွင့္ သင့္ျမတ္ေအာင္ေနထုိင္ႏို္င္မည့္နည္းလမ္းမ်ား ယုတၱိ ကင္းမဲ့လြန္းေနသည့္ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚမ်ား၊ လမ္းမွားကိုပင္ လမ္းမွန္ထင္ေနႀကသူမ်ား၊ လူလူ ခ်င္း ႏွိပ္ကြပ္ေခါင္းပုံျဖတ္သူမ်ားကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္းစိတ္ဓါတ္ ပရဟိတစိတ္ဓါတ္ ရွင္သန္လာေအာင္ ၊ ေဟာေျပာျပသ ဆုံးမသြန္သင္ႀကရမည္။ ထိုသုိ႔ျပဳသည့္အခါ ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္မ်ား၊ အမ်ိဳးဇာတ္အနိမ့္အျမင့္ ခ်မ္းသာဆင္းရဲကို မငဲ့ကြက္ပဲ ပရဟိတစိတ္ဓါတ္သက္သက္ျဖင့္ ကူညီလုပ္ကိုင္ႏိုင္ရမည္။ ဤသို႔ျပဳျခင္း သည္ ဘုရားရွင္၏ လမ္းစဥ္ပင္ျဖစ္သည္။

ဘုရားရွင္သည္ အမၺပါလီကို ျပည့္တန္ဆာျဖစ္သည္ဟူ၍လည္းေကာင္း သုနီတကို ဆင္းရဲသားျဖစ္သည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း အဂၤုလိမာလကို လူသတ္သမားလူဆိုးလူမိုက္ဟူ၍လညး္ေကာင္း အာဠာ၀ကကို နတ္ ဘီလူးဆိုးဟူ၍လည္းေကာင္း ရာဓပုဏၰား၊ဗဟုဓီတရပုဏၰား၊ဗဟုပုတၱိကေသာဏတို႔ကို ခိုကိုးရာမဲ့သူ အသက္ႀကီးရင့္အိုမင္းမစြမ္းသူဟူ၍လညး္ေကာင္း သံကိစၥ၊ေသာပါက၊ေလာသက ၊အရွင္အာနႏၵာ၏ ဆြမ္း ဒကာျဖစ္ဖူးသည့္ ကေလးငယ္တို႔ကို မိဘမဲ့သူ ေလလြင့္သူမ်ားဟူ၍လည္းေကာင္း အနာေရာဂါ ျပင္း ထန္စြာျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ မည္သူမွ်အနားမကပ္ႀကေသာ ပူတိဂတၱရဟန္းအေပၚ၌ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိ သူ၊ရြံရွာဖြယ္ျဖစ္သူဟူ၍လည္းေကာင္း သေဘာမထား ေဖးမေစာင့္ေရွာက္ ျပဳစုေတာ္မူခဲ့သည္။ စင္စစ္ ဘုရားရွင္သည္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရးလုပ္ငန္း ဆင္းရဲသားကာကြယ္ေစာင့္ေရးလုပ္ငန္း ယဥ္ေက်းလိမၼာေရး (ယဥ္ေက်းမႈသင္တန္း)လုပ္ငန္း သက္ႀကီးရြယ္အိုကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္း ကေလးသူငယ္ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္း ဂိလာနျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လြန္ခဲ့ သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၅၀ေက်ာ္ကပင္ ေရွ႕ေဆာင္ျပဳေတာ္မူခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။

လူတို႔အေနျဖင့္ စာေပမ်ားတြင္ ယသသူေ႒းသားတို႔ကဲ့သို႔ နာေရးကူညီမႈလုပ္ငန္းလုပ္သူ၊ မဃလုလင္တို႔ ကဲ့သို႔ လမ္းတံတားျပဳျပင္မႈႏွင့္ လူမႈေရးလုပ္ငန္းလုပ္သူတို႔ကိုလည္းေကာင္း ယေန႔ေခတ္ႏွင့္ မႀကာမီအခိ်န္ က ဖြားဦးဇြန္း၊ သီတဂူဆရာေတာ္၊ ဦးေက်ာ္သူ၊ စေသာ ဆရေတာ္မ်ား လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရႏိုင္ သည္။

သုိ႔ေသာ္ ဗုဒၶသာသာ၀င္တို႔ ပရဟိတလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ႀကသည္ထက္ အျခားဘာသာ၀င္တို႔က ပရ ဟိတလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကုိင္ႀကသည္ကို ပို၍လူသိမ်ားႀကသည္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ပတ္သက္၍ ပရဟိတ လုပ္ငန္းလုပ္သျဖင့္ ေအာင္ျမင္လူသိမ်ားခဲ့သူမ်ားကို ကမၻာႏွင့္ခ်ီေျပာရလ်င္ ႏွစ္အေတာ္ႀကာက ဂ်ပန္ဗုဒၶ ဘာသာေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္သူ နစ္ခိုနိရ၀ါႏို-သည္ ဘာသာတရားအားလုံး ေပါငး္စည္းညီညြတ္ရန္ က်ိဳးပန္းခဲ့သည့္အတြက္ Templeton Prize ဆုကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ထိုင္းဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါး သည္ မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ားကို ကုသရာတြင္ ထူးခၽြန္ေသာေႀကာင့္ မက္ေဆးေဆးဆုကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၇-ခု အရွင္ကႏၱပိ၀တ္ဆိုေသာ ထိုင္းဘုန္းႀကီးတစ္ပါးသည္ ေက်းလက္ေတာရြာရွိ အေျခေနမဲ့ကေလး မ်ားကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာေႀကာင့္ ေနာ္ေ၀ကေလးမ်ား၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အေနာက္ တုိင္းဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႔ (Westem Buddhist Order)သည္ အိႏၵိယျပည္ရွိ ဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ ကေလးျပဳစုေရး႒ာန၊ ေဆးေပးခန္း၊ တႏုိင္စက္မႈလုပ္ငန္းအေသးစားမ်ား တည္ေထာင္ပ်ိဳးေထာင္ခဲ့ျခင္းကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ထိုသုိ႔ပင္ လုပ္ႀကေသာ္ျငား ကမၻာက အသိနည္းရျခင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ မိမိတို႔ကိုယ္ကိုမိမိ ဒါနအမႈ၊ ပရ ဟိတအမႈလုပ္ရမည္ဟု မသိမဟုတ္သိႀကပါသည္။ အားက်ိဳးမာန္တက္လညး္ လုပ္ေဆာင္ႀကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ျပဳရာတြင္ မိမိကုိယ္မိမိ ထင္ေပၚေစလိုေသာစိတ္ကို မထားသင့္ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ျပဳလုပ္ သင့္သည္-ဟု ယုံႀကည္ႀကေသာေႀကာင့္ ကမၻာကမသိရျခင္းျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။

ကိုး =  သီတဂူဆရာေတာ္ေဆာင္းပါး(နာမည္မမွတ္မိ)ႏွင့္ ခ်မ္းေျမ႕ဆရာေတာ္ ဘာသာျပန္ေသာ ႏုိင္ငံျခားဘုန္းႀကီးတစ္ပါး၏ ဗုဒၶဘာသာအျမင္။

အရွင္က၀ိႏၵ(ေခ်ာင္းဆုံ)